Spieren zwaarder dan vet?

door | jan 24, 2016 | Fitness, Leefstijl, Personal Trainer

In de sportschool wordt men regelmatig geconfronteerd met een zogenaamd plateau. De gewichtsafname staat dan al een tijdje stil. Zij worden vaak gerustgesteld met het idee dat het komt door het trainen. De spiermassa is toegenomen en aangezien spieren zwaarder zijn dan vet, zie je geen verschil op de weegschaal. Is dat een accurate verklaring?

Zijn spieren 5 maal zwaarder dan vet?

Zwaar, zwaarder, zwaarst
Er zijn modellen te koop waarin spier- en vetmassa naast elkaar worden afgebeeld zoals op de foto. Opvallend is het enorme verschil in volume, terwijl het gewicht hetzelfde zou moeten zijn. Het verschil zou op basis van de afbeelding een factor 5 suggereren. Spiermassa zou dan 5 maal zwaarder moeten zijn dan vetmassa met hetzelfde volume. Dit is voor velen een geruststellende gedachte, maar het doet geen recht aan de werkelijkheid.

Kun je blijven drijven als je gespierd bent met weinig vet?

De massa van weefsel kan uitgedrukt worden in een volume-eenheid zoals de kubieke centimeter (cm3). Van water is het 1 gram per cm3, terwijl een spier 1,06 gram per cm3 weegt (UrbanChecka M 2001). De densiteit van spieren is groter dan van water en het verklaart waarom iemand die gespierd is met weinig vet, niet kan blijven drijven. Vetmassa heeft een gewicht van 0,9 gram per cm3 en zou dus blijven drijven. In oplopende volgorde is het dus vet, water en spiermassa. Spieren zijn hooguit een vijfde zwaarder dan vet, niet 500 procent, zoals het plaatje suggereert. Met krachttraining kruipen spier- en vetmassa nog dichter naar elkaar toe, omdat de densiteit van spieren afneemt. Het vochtgehalte neemt door krachttraining toe en het is heel waarschijnlijk dat het overgrote deel van de spiermassatoename vooral vocht is.

De verhoudingen van spier- ten opzichte van vetmasssa is in dit plaatje veel realistischer. Niet een verschil van 5 maal, maar slecht een vijfde.

Spieren zijn weliswaar zwaarder dan vet, maar niet zoveel zwaarder. Het ligt rond de 15-20 procent, afhankelijk van de hoeveelheid vocht. De meeste plaatjes op internet kloppen niet.

Inschrijven nieuwsbrief #35

Schrijf je in voor één of beide nieuwsbrieven

Ontvang periodiek onze meest recente nieuwsberichten over vitaliteit en/of leefstijl. Als het geen waarde (meer) toevoegt dan kun onderaan de nieuwsbrief met een paar klikken uitschrijven.


Je kunt sneller vet kwijtraken dan spiermassa aanmaken

Conclusie
Spieren zijn inderdaad zwaarder dan vet, maar het verschil is klein. Het is niet de reden waarom iemand een plateau bereikt in het fitnesscentrum, aangezien je veel sneller vet verliest dan je spiermassa aan kunt maken. De afbeeldingen zijn daarom misleidend, want ze zitten er 5 keer naast. Men valt simpelweg niet meer af, omdat men niet meer in een negatieve energiebalans zit.

Meer relevante artikelen uit deze categorie 'Fitness'

Personal training deel 1: Definitie- en opleidingsniveau

Personal training deel 1: Definitie- en opleidingsniveau

Personal training (PT) is ontstaan in de vorige eeuw, maar het is het laatste decennium als beroep doorgebroken in Nederland. Het wordt door fitnessorganisaties over de hele wereld gezien als één van de belangrijkste aandachtspunten en in Nederland hebben diverse...

Spierhypertrofie deel 4: Meer schade, meer spiergroei?

Spierhypertrofie deel 4: Meer schade, meer spiergroei?

  De zoektocht naar efficiëntere manieren van het bereiken van spierhypertrofie heeft drie mechanismen blootgelegd, namelijk trainingsvolume, metabole stress en spierschade. Wat is de rol van de laatste en is het überhaupt noodzakelijk?Groei zonder schade Om...

De haklanding in perspectief

De haklanding in perspectief

De bekende professor Daniel Lieberman levert met een nieuwe publicatie, aanvullende inzichten in het ontstaan van loopblessures. Hij kan biomechanisch aannemelijk maken, dat een haklanding, het risico op blessures vergroot. Deze overtuiging werd tot nu toe niet...

Dit onderwerp wordt behandeld in de volgende opleidingen:

Recente artikelen (kennisbank) uit overige categorieën:

Summerschool 2024: Groeien doe je in de zomer!

Summerschool 2024: Groeien doe je in de zomer!

  Het hele jaar is het druk met een volle werkweek en een hectisch thuisleven. Toch moet je soms bijtanken en dat kan in de zomervakantie, waar je lekker je rust pakt. Meestal begint het na een paar weken alweer te kriebelen en dan kun je de zaken afhandelen,...

Problemen met en oplossingen voor ACT

Problemen met en oplossingen voor ACT

Dit artikel is integraal overgenomen uit onze nieuwsbrief VisieVitaal (v202301010)Met Acceptance Commitment Therapy (ACT) weet je feitelijk niet wat het doet, je weet niet waarom je het doet, en ook niet of je rapportages kloppen. Er zijn mensen voor minder ontslagen,...

Bestaanszekerheid is onvoldoende

Bestaanszekerheid is onvoldoende

Dit artikel is integraal overgenomen uit onze nieuwsbrief VisieVitaal (v20230919)Het thema bestaanszekerheid lijkt nu het speerpunt te zijn waarmee alle politieke partijen kiezers naar hun winkel willen trekken. Op verzoek van diverse partijen hebben wij eens...

Redactionele noot

Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, worden opgeslagen of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

We vernemen graag feedback over onze artikelen, omdat we verantwoording afleggen voor claims belangrijk vinden. Dit artikel is een korte post over actualiteit, een uitgelicht onderzoek of een curiositeit. Het is geen uitputtende verhandeling over het onderwerp, maar het is bedoeld om een punt te maken door het in de context te plaatsen. 

Wil je kennis uitwisselen over vitaliteit, fitness en leefstijl met andere (aspirant)professionals, bezoek dan onze connect community. Reageren op het artikel kan ook op de community, maar dan in de café's waar je lid van kunt worden.

Geraadpleegde bron(nen)

  • Urbancheka M (2001), Picken E, Kalliainen L, Kuzon W. Specific Force Deficit in Skeletal Muscles of Old Rats Is Partially Explained by the Existence of Denervated Muscle Fibers” The Journals of Gerontology Series A: Biological Sciences and Medical Sciences. 56 (5): B191–B197
  • Farvid MS (2005), Chan DC, Barrett PH, Watts GF. Association of adiponectin and resistin with adipose tissue compartments, insulin resistance and dyslipidaemia. Diabetes, obesity & metabolism.