Het holistisch reductionisme van het Whole30 dieet

door | okt 10, 2016 | Voeding

Iedereen heeft wel eens een periode waarin men wordt geleefd en waardoor het gezonde leefpatroon verslonst. Dat is helemaal geen probleem, want dan doe je gewoon een Whole30, zo adviseren talloze gezondheidsprofessionals. Een fysieke reset van 30 dagen met een strict voedingspatroon. Even doorbijten en je bent weer helemaal fris en fruitig.

De Whole30 is het geesteskind van Dallas Hartwig en Melissa Hartwig, voedingsadviseurs die een holistische kijk op gezondheid hebben. Het programma dat zij voorstellen is simpel, maar niet eenvoudig:

Cut out all the psychologically unhealthy, hormone-unbalancing, gut-disrupting, inflammatory food groups for a full 30 days.”

De heilzame werking van dieet ligt gelegen in het minderen van systemische inflammatie, lagegraad ontstekingsreacties die betrokken lijken te zijn bij ongeveer alle welvaartziekten. Het is feitelijk de paleoboodschap van dr. Loren Cordain en niet veel meer dan dat. Bestrijdt deze inflammatie en alles wordt beter, zo lijkt de boodschap. De volgende productgroepen mogen geschrapt worden:

  • toegevoegde natuurlijke of kunstmatige zoetstoffen
  • alcohol
  • granen
  • peulvruchten
  • zuivel
  • MSG
  • ‘gepaleoficeerd’ snoepgoed zoals paleo cupcakes van amandelmeel.

Zoals altijd is er een kern van waarheid, namelijk dat lagegraad inflammatie betrokken is bij nagenoeg alle welvaartziekten. Het is ook altijd een halve waarheid, omdat er geen bewijs is dat deze producten, meer dan andere productgroepen leiden tot verhoogde inflammatie.

Bijna alle voeding leidt na het eten (postprandiaal) tot een inflammatoire respons (Hansen K 1997) en dat is volledig functioneel, net als bij sporten overigens. Het immuunsysteem wordt geactiveerd, omdat er iets moet gebeuren, zoals filtering en herstelwerkzaamheden. Deze acute postprandiale respons is dus geen enkel probleem. We moeten vooral kijken naar chronisch verhoogde inflammatiewaarden. Dan zie je bij voedingspatronen waar volgranen, zuivel of peulvruchten deel van uitmaken, de mensen doorgaans lage inflammatiewaarden (Fung TT 2005) hebben zoals vastgesteld aan de hand van bijvoorbeeld CRP niveaus.

Simpelweg richten op een inflammatoire respons is nutteloos, omdat de context waarin het gebeurt van belang is. Het daarom ironisch om te zien dat holistisch ingestelde professionals toch altijd een reductionistisch mechanisme weten aan te wijzen om te demoniseren. In dit geval is het voorgestelde werkingsmechanisme onzinnig.

Conclusie
Kun je je beter voelen na het volgen van een 30 dagen dieet? Het antwoord is volmondig ja. Kijk op Amazon naar reacties op een van de 200.000(!) dieetboeken en je zult altijd positieve reacties zien voor elk dieet, ook al zijn de richtlijnen van de diverse dieten volledig in strijd met elkaar. Het zal je niet verbazen dat ook de Whole30 schermt met testimonials en gelukkig maar, want van het bewijs hoeven ze het niet te hebben

Meer lezen over voeding?

Clip: Verzadigingsmythe eiwit en vezels – psychoneurobiologie van verzadiging

Als we honger hebben, dan willen we wat eten. Als je af wilt slanken of tenminste niet aan wilt komen, dan is het raadzaam om de honger te minderen. Men adviseert dan vaak het verhogen van eiwit en /of voedingsvezels. Gek genoeg is er weinig onderzoek gedaan naar dit...

Hoe bruikbaar is de Bravermantest?

Volgens Dr. Eric Braverman vloeien veel van onze gezondheidsklachten voort uit een disbalans van neurotransmitters. Hij ontwikkelde een vragenlijst, de zogenaamde Bravermantest, waarmee een dergelijke disbalans vastgesteld zou kunnen worden, die vervolgens leidt tot...

Insuline onbegrepen deel 11: Lowcarb beter bij insulineresistentie?

NuSI (Nutritional Science Initiative) heeft als ambitieus doel om decennia aan voedingsonderzoek te corrigeren. Volgens één van de initiatiefnemers, journalist Gary Taubes, deugt er namelijk niets van de officiële voedingsrichtlijnen....

Paleo Perikelen deel 5 – Vaatlijden bij mummies

Synopsis: Met CT-scans bij mummies werd vastgesteld dat vaatlijden van alle tijden is. Dit betekent echter niet dat onze leefstijl er geen invloed op heeft. Bevolkingsgroepen die een moderne leefstijl hanteren blijken twee maal zoveel kalkafzetting te hebben op de...

Insuline onbegrepen deel 9: Zelf Gary Taubes gelooft niet meer

Gedecoreerd wetenschapsjournalist Gary Taubes maakte naam in de voedingswereld met zijn artikel ‘What if it’s all been a big lie’ in the New York Times (2002) en er volgden twee boeken, waarin hij met de laatste, ‘Why we get fat’ in 2010, lieveling werd van de...

Redactionele noot

Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, worden opgeslagen of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

We vernemen graag feedback over onze artikelen, omdat we verantwoording afleggen voor claims belangrijk vinden. Dit artikel is een korte post over actualiteit, een uitgelicht onderzoek of een curiositeit. Het is geen uitputtende verhandeling over het onderwerp, maar het is bedoeld om een punt te maken door het in de context te plaatsen. 

Wil je kennis uitwisselen over vitaliteit, fitness en leefstijl met andere (aspirant)professionals, bezoek dan onze connect community. Reageren op het artikel kan ook op de community, maar dan in de café's waar je lid van kunt worden.

Geraadpleegde bron(nen)

  • Fung TT (2005), McCullough ML, Newby PK, e.a. Diet-quality scores and plasma concentrations of markers of inflammation and endothelial dysfunction. Am J Clin Nutr 82, 163–173.
  • Hansen K (1997), Sickelmann F, Pietrowsky R, e.a. Systemic immune changes following meal intake in humans. Am J Physiol 273, R548–R553.
  • Whole30 program rules: http://whole30.com/whole30-program-rules/ (geraadpleegd op 13 aug 2016)