
Hoe effectief is vitamine D tegen COVID-19
De coronapandemie heeft geleid tot diverse ongegronde of sterk overdreven claims van potentiële interventies ter preventie of behandeling van COVID-19. Een van die controversiële middelen betreft vitamine D. Het heeft deels te maken met het gegeven dat lage vitamine D-spiegels regelmatig worden gevonden bij COVID-19 patiënten. Anderzijds heerst het idee dat SARS-CoV-2 een seizoensvirus is, dat in de zomer als de meeste vitamine D wordt aangemaakt, de minste slachtoffers eist. In dit artikel evalueren we het huidige bewijs.
Het mechanisme
Preventie
Mendeliaanse randomisatie
Meta-analyses luchtweginfecties
Meta-analyses COVID-19
In het meeste recente systematisch overzichtsartikel met meta-analyse (Hosseini B et al 2022) stellen de auteurs dat vitamine D suppletie mogelijk IC opname en COVID mortaliteit kan voorkomen. De auteurs hebben zowel RCT’s als niet-RCT’s (quasi experimenten, cohorts en cases) opgenomen in hun analyse, maar hebben de RCT’s wel apart geanalyseerd (zoals het hoort). Vervolgens hebben ze de uitkomsten toegewezen aan drie categorieën:
1. Preventie van COVID-19
Vitamine D suppletie voorkomt geen besmetting en het is consistent met de Mendeliaanse randomisaties (MR), de observationele onderzoeken met de meest bewijskracht. Het bewijs is best wel sterk.
2. Opname ziekenhuis
Het suppleren van vitamine D voorkomt ook niet dat je opgenomen gaat worden in het ziekenhuis. Eerlijk gezegd, is dat niet goed onderzocht en meer onderzoek is welkom.
3. IC opname en mortaliteit
Eenmaal in het ziekenhuis kan vitamine D de kans verminderen dat je op de IC beland of sterft aan COVID-19. Daar zijn meer onderzoeken van, maar het probleem is dat de kwaliteit van de onderzoeken van laag niveau zijn. De auteurs hebben nog wel een sensitiviteitsanalyse gedaan om te zien wat het effect is van de onderzoeken met de grootste bias en dan blijft de relatie overeind
Toelichting
Dit lijkt goed nieuws, maar het probleem is dat de opzet van het onderzoek zwak is. Er is een PRISMA richtlijn gehanteerd, maar geen GRADE voor de individuele onderzoeken. GRADE betekent dat je de kwaliteit van het onderzoek meeneemt in de beoordeling, niet alleen het type.
Dat is ook logisch, want er zou nl niets van overblijven. In een analyse waar dat wel is gehanteerd, spreekt de uitkomsten dan ook deze meta-analyse (Chen Ji et al 2021) tegen.
“Current evidence suggested that vitamin D deficiency or insufficiency was not significantly linked to susceptibility to COVID-19 infection or its associated death. Vitamin D supplements did not significantly improve clinical outcomes in patients with COVID-19. The overall GRADE evidence quality was low, we suggest that vitamin D supplementation was not recommended for patients with COVID-19.“
Dit is ook de conclusie van deze ‘actieve’ Cochrane review over vitamine D en COVID-19. Het bewijs dat vitamine D suppletie geen COVID-19 voorkomt is sterk, dat het ziekenhuisopnames voorkomt is beperkt en het is twijfelachtig dat het COVID sterfte verhindert. De nieuwe review biedt dan ook geen echte verrassingen.
Conclusie
Meer lezen uit deze categorie 'Klinische leefstijl' :
Remt ultrabewerkt voedsel de groei van het embryo?
Ultrabewerkt voedsel, ook wel in de literatuur afgekort tot UPF (ultraprocessed foods), neemt een steeds groter aandeel in het voedingspatronen van mensen. Dit heeft een negatieve invloed op de inname van voedingsvezels, maar ook vaak eiwit, terwijl ze vaak wel...
Hoe effectief is de gecombineerde leefstijl interventie (GLI)
*** Dit artikel stamt uit 2019, maar is in dec 2022 geactualiseerd.Begin 2019 werd de gecombineerde leefstijl interventie (GLI) beschikbaar voor Nederland en het is tijd voor een tussentijdse evaluatie. Dit doen we aan de hand van een aantal recente Nederlandse...
Insuline onbegrepen deel 13: Koolhydraatintolerant
Zijn er mensen die niet tegen koolhydraten kunnen en zou dat de reden zijn waarom ze diabetes krijgen? Steeds vaker spreekt men van koolhydraatintolerantie, zo ook in een recent onderzoek van de Ohio universiteit. Deze mensen zouden gebaat zijn bij een...
Dit onderwerp komt aan bod in de volgende opleidingen:
Recente artikelen (kennisbank) uit overige categorieën:
Connect community, welkom!
Chivo heeft altijd actief geïnteracteerd met (aspirant)professionals, omdat kennis delen en verantwoording afleggen voor claims behoren tot de kernwaarden. We zullen dit blijven voortzetten en gaan dat doen op ons nieuwe communityplatform genaamd Connect, dat volledig...
Oxytocine, het knuffelhormoon? Is de liefde over?
aIn 2010 werd het hormoon oxytocine wereldwijd populair. De auteurs van een baanbrekend onderzoek concludeerden dat het mensen zou helpen om elkaar meer te vertrouwen en daarmee meer te binden. In een 2011 TED talk gaf Paul Zak, een van de auteurs, een recept mee....
Bestaat voedselverslaving?
In een recente wetenschappelijke publicatie komt men tot de conclusie dat er weinig tot geen bewijs is voor de gehypte voedselverslaving (Hebebranda J 2014). Het veronderstelde fenomeen is daarnaast slecht begrepen, aangezien men geen onderscheid maakt tussen de...
Redactionele noot
Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, worden opgeslagen of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
- 31 mei 2022: Alinea COVID RCTs verwijderd en vervangen voor meta-analyses COVID
- 26 mei 2021: Cochrane review over vitamine D en COVID-19 toegevoegd onder de kop “COVID-19 RCTs”
We vernemen graag feedback over onze artikelen, omdat we verantwoording afleggen voor claims belangrijk vinden. Een clip is een korte post over actualiteit, een uitgelicht onderzoek of een curiositeit. Het is geen uitputtende verhandeling over het onderwerp, maar is bedoeld om een punt te maken door het in de context te plaatsen. We vernemen graag feedback over onze artikelen, omdat we verantwoording afleggen voor claims belangrijk vinden.
Wil je kennis uitwisselen over vitaliteit, fitness en leefstijl met andere (aspirant)professionals, bezoek dan het community platform van Chivo. Reageren op het artikel kan ook op de community, maar dan in de café's waar je lid van kunt worden.
Geraadpleegde bron(nen)
- De referenties zijn verwerkt in hyperlinks