Coachen in perspectief deel 3: Intrinsieke motivatie overschat
De willen is kunnen retoriek is demotiverend
Bij intrinsieke motivatie wordt verwacht dat iemand het ook echt wil en als het niet lukt of als iemand opgeeft, dan wilde hij niet graag genoeg. Een dergelijke stelling klinkt intuïtief, maar het houdt geen rekening met de harde, multifactoriële realiteit. De top van de Mount Everest ligt namelijk bezaaid met lijken van mensen, die ooit zeer gemotiveerd waren. Willen is zeker geen synoniem van kunnen en dat blijven roepen is niet alleen in strijd met de feiten, maar werkt zelfs demotiverend als het niet lukt. De willen is kunnen-uitspraak is zinloze retoriek, één die een professional links zou moeten laten liggen.
De willen is kunnen retoriek lijkt sterk te leven bij ervaringsdeskundigen die in onze branche zitten. Door onze positie komen we deze dagelijks tegen en ervaren dan vaak ongeloof als we stellen dat niet elk persoon met obesitas kan afslanken of dat niet iedereen van sport houdt. Zij vormen niet de norm, maar zij zijn de uitzondering. Het gegeven dat zij al contact met ons hebben of zelfs in de branche zitten, geeft al aan dat zij niet representatief zijn voor de gemiddelde Nederlander; ze zijn niet alleen de uitzondering, zij zijn uitzonderlijk. Bewonderenswaardig, maar niet iets waar je als professional echt mee kunt, behalve dan dat ze prachtig marketingmateriaal vormen.
Motivatie toegelicht
De twee begrippen intrinsieke en extrinsieke motivatie zijn geen binaire standen, waarin je het één of het ander hebt. De zwart-wit stelling doet namelijk geen recht aan de menselijke kant van de zaak en het gegeven dat veranderingsbereidheid aan fluctuatie onderhevig is. Het doet evenmin recht aan de complexiteit van motivatie. Intrinsiek en extrinsiek zijn in de zelfbeschikkingstheorie geen standen, maar eerder uiteinden van een schaal die verdeeld is in twee categorieën. Het betreft de volgende 5 vormen van motivatie:
1. Intrinsieke motivatie
2. Geïntegreerde regulatie
3. Geïdentificeerde regulatie
4. Geïntrojecteerde regulatie
5. Externe regulatie
De verschillende vormen van motivatie zijn te verdelen in twee categorieën, namelijk autonome zelfregulatie en gecontroleerde regulatie. De motivatietypes 1 tot en met 3 behoren tot de autonome zelfregulatie-categorie. Zoals je kunt verwachten behoren 4 en 5 tot de gecontroleerde vorm. Een meta-analyse (Ng JY 2012) van verandertrajecten op basis van deze vormen van motivatie laat zien dat autonome zelfregulatie veel effectiever is, ook over een periode van 24 maanden of langer. Geintrojecteerde regulatie kan eveneens werken, maar uitsluitend op korte termijn (< 6 maanden). De inzet van angst (voor ziekte) en schaamte (over lichaam) hebben dus effect. Dat is alleen geen motiveren, dat is onderwerpen. Het is het tegenovergestelde van vitaliteit. Hoewel causaliteit niet ontleend kan worden aan een dergelijke observatie, ligt het resultaat in lijn met wat de zelfbeschikkingstheorie voorspelt. Autonomie lijkt een rol te spelen in de attitude ten aanzien van verandering en het volhouden van gezondheid gedrag. Daarnaast speelt er veel meer mee dan motivatie als het gaat om resultaat.
De inzet van angst en schaamte is niet motiveren, het is onderwerpen
Intrinsieke motivatie overschat
In de meeste gevallen zijn cliënten niet zuiver intrinsiek gemotiveerd, maar zitten ze vaak op niveau 2 of 3. De motivatie is vooral ingegeven door persoonlijke waarden en normen of het dient een persoonlijk doel. Het betekent dat intrinsieke motivatie geen voorwaarde hoeft te zijn om gemotiveerd te zijn. Het heeft dus weinig zin om te hameren op intrinsieke motivatie en zelfs als daar sprake van is, dan is het nog steeds geen garantie voor succes. Hameren op intrinsieke motivatie sterkt alleen maar geintrojecteerde regulatie en heeft dus vooral een korte termijneffect. Het is veel zinvoller om te verkennen op welk niveau de motivatie zich bevindt en dat als uitgangspunt te nemen.
Conclusie
Succes is het gevolg van veel factoren, waaronder geluk. Het is daarom weinig zinvol om een enkele factor eruit te lichten zoals intrinsieke motivatie. Deze is waarschijnlijk wel aanwezig bij de begeleider, maar niet per se bij de cliënt. Het is ook niet noodzakelijk voor succes gebleken. Als professional is het daarom weinig zinvol om te wachten op intrinsieke motivatie, maar actief op te zoek te gaan waar de motivatie wel vandaan kan komen, zodat deze opgelijnd kan worden met een taak en het doel. Dat is hoe professionals het doen!
Meer lezen uit deze categorie 'Vitaliteit' :
Introductie Chivo kompas
Wat is de basis van duurzame vitaliteit, de energie die nodig is om je leven lang doelen na te streven? Dat kun je meten aan de hand van de psychologische basisbehoeften. We hebben ze voor je samengetrokken tot het Chivo kompas. Vitaliteit en waardigheid Vitaliteit...
Bestaat voedselverslaving?
In een recente wetenschappelijke publicatie komt men tot de conclusie dat er weinig tot geen bewijs is voor de gehypte voedselverslaving (Hebebranda J 2014). Het veronderstelde fenomeen is daarnaast slecht begrepen, aangezien men geen onderscheid maakt tussen de...
Zijn familieopstellingen effectief?
Familie-opstellingen zijn populair onder coaches en therapeuten. Het is een therapeutische sessie waarbij een deelnemer een vraagstuk inbrengt waar hij of zij helderheid over wil krijgen. Voor de hoofdrolspelers in dat vraagstuk, vaak familieleden van degene die het...
Dit onderwerp komt aan bod in de volgende opleidingen:
Recente artikelen (kennisbank) uit overige categorieën:
Opleiding Vitaliteitskundige wordt in 2025 uitgebreid
De opleiding tot vitaliteitskundige bestaat in de huidige vorm sinds 2022 en zal vanaf februari 2025 verder worden uitgebreid. De module Veranderkunde wordt opgesplitst in twee modules om de hoge dichtheid van de stof meer ademruimte te geven. Dit betekent dat de...
Bestaanszekerheid is onvoldoende
Dit artikel is integraal overgenomen uit onze nieuwsbrief VisieVitaal (v20230919)Het thema bestaanszekerheid lijkt nu het speerpunt te zijn waarmee alle politieke partijen kiezers naar hun winkel willen trekken. Op verzoek van diverse partijen hebben wij eens...
Introductie Chivo kompas
Wat is de basis van duurzame vitaliteit, de energie die nodig is om je leven lang doelen na te streven? Dat kun je meten aan de hand van de psychologische basisbehoeften. We hebben ze voor je samengetrokken tot het Chivo kompas. Vitaliteit en waardigheid Vitaliteit...
Redactionele noot
Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, worden opgeslagen of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
We vernemen graag feedback over onze artikelen, omdat we verantwoording afleggen voor claims belangrijk vinden. Dit artikel is een korte post over actualiteit, een uitgelicht onderzoek of een curiositeit. Het is geen uitputtende verhandeling over het onderwerp, maar het is bedoeld om een punt te maken door het in de context te plaatsen.
Wil je kennis uitwisselen over vitaliteit, fitness en leefstijl met andere (aspirant)professionals, bezoek dan onze connect community. Reageren op het artikel kan ook op de community, maar dan in de café's waar je lid van kunt worden.
Geraadpleegde bron(nen)
- Ng JY (2012), Ntoumanis N, Thøgersen-Ntoumani C, e.a. Self-Determination Theory Applied to Health Contexts: A Meta-Analysis. Perspect Psychol Sci. 2012 Jul;7(4):325-40