Hoe neurotoxisch is fluoride?

door Chivo | aug 12, 2014 | Leefstijl |

Fluoride komt in allerlei vormen (natriumfluoride, calciumfluoride, etc.) voor in de natuur en staat het meest bekend om de tandversterkende eigenschappen. Het afgelopen decennium is de antifluoridebeweging flink op gang gekomen, vanwege vermeende neurotoxiteit. Deze claim zou ook nog eens bevestigd worden door een wetenschappelijke publicatie van de Harvard universiteit.

Fluoride in drinkwater

De tandversterkende eigenschappen van fluoride heeft in sommige delen van de Verenigde Staten, maar ook in Australie, geleid tot het standaard toevoegen aan het drinkwater. Net als elke andere stof is fluoride in hoge concentraties giftig en dat heeft geleid tot flink protest. Dit werd recent nog eens versterkt door een publicatie uit de koker van Harvard (Choi AL 2012), waar de zinsnede ‘The results support the possibility of an adverse effect of high fluoride exposure on children’s neurodevelopment.‘ leidde tot bevestiging van de angst.

De Harvard publicatie

In de Harvard publicatie is er sprake van een correlatie tussen fluoride en IQ. Hoe hoger de concentraties, hoe lager het IQ, hetgeen het idee van algehele neurotoxiteit voedt. Het ging echter om een analyse van uitsluitend Chinese studies, op een uitzondering na. Het betreft dan gebieden waar de fluoride concentraties van nature vele malen hoger zijn dan wat als veilig wordt geacht. Dit komt door de unieke bodemsamenstelling in combinatie met actieve mijnbouw. De gebieden met de lage concentraties lieten daarentegen helemaal geen afwijkingen zien ten opzichte van gebieden waar helemaal geen fluoride aanwezig is. Deze studie-opzet is niet echt geschikt om een verband aan te tonen, maar als deze studie iets bevestigt, dan is het wel dat fluoride in de gehanteerde concentraties gewoon veilig lijkt te zijn.

Overwegingen

Fluoride wordt dus ten onrechte gedemoniseerd en daarmee wordt geld verdiend. Boekenschrijvers, evenals producenten van fluoridevrije tandpasta, liften mee op deze slecht onderbouwde claim. De Harvardpublicatie is bovendien als vrije tekst opvraagbaar. Het betekent echter niet dat je dan niet over vaardigheden moet beschikken om deze fatsoenlijk te kunnen interpreteren en daar gaat het mis. De combinatie van de Harvardnaam, de vrije toegang en een gebrek aan getrainde vaardigheden leidt tot de ogenschijnlijk wetenschappelijk onderbouwde claim, dat fluoride het IQ van kinderen verlaagt. De alinea’s waarin de auteurs duidelijk maken, dat fluoride op basis van deze analyse gewoon veilig is, worden helaas niet gelezen. Het is kenmerkend voor alarmnisme.

In een recente Australische studie (Broadbent JM 2014) werd de follow-up gepubliceerd van kinderen waarvan het IQ is getest op 7, 9 en 11-jarige leeftijd. Na dertig jaar is het IQ wederom afgenomen van deelnemers die leefden in gebieden met en zonder gefluoreerd water. Uiteraard is er gecorrigeerd op sociaal-economische status, borstvoeding, geboortegewicht, etc. Er bleek geen verschil te zijn tussen de groepen. Gefluoreerd water lijkt dus het IQ niet te verlagen, hetgeen in een iets oudere meta-analyse al een keer is bevestigd (Yeung CA 2008). Beide studies, die veel beter bronmateriaal hebben dan de Harvardstudie, pleiten fluoride vrij, evenals de gewraakte Harvardstudie zelf.

Fluoride is een natuurlijk stof en het is dan ook bijzonder dat tegenstanders van fluoride regelmatig het argument ‘natuurlijk’ van stal halen om iets te verdedigen, maar bij fluoride is dit schijnbaar niet van toepassing. Hetzelfde mag gezegd worden van CO2, eveneens een zeer giftig goedje, maar wel een die ons lichaam massaal zelf produceert. Het laat alleen maar zien hoe slecht en inconsistent het allemaal onderbouwd is. En ja, kinderen tot 6 jaar wordt aanbevolen om geen tandpasta te slikken, net als dat ze niet geacht worden om op speelgoed te sabbelen. Kinderen zijn nu eenmaal kwetsbaarder, evenals zieke mensen. Het zegt iets over de relatie tussen de stof en de persoon, niets over de stof in het algemeen.

Conclusie

Fluoride is een natuurlijke stof, die net als veel andere natuurlijke stoffen, in hoge concentraties giftig is. De angst wordt gevoed door een verkeerde interpretatie van een Harvardstudie, die overigens fluoride vrijpleit. Iemand die de Harvardstudie aanhaalt om fluoride te demoniseren mag met argwaan worden benaderd, om de simpele reden dat deze de studie niet heeft gelezen of niet heeft begrepen. Dat is geen goed uitgangspunt voor een gedegen advies.peut.

Meer lezen uit deze categorie 'Klinische Leefstijl':

Insuline onbegrepen deel 13: Koolhydraatintolerant

aug 4, 2019

Zijn er mensen die niet tegen koolhydraten kunnen en zou dat de reden zijn waarom ze diabetes krijgen? Steeds vaker spreekt men van koolhydraatintolerantie, zo ook in een recent onderzoek van de Ohio universiteit. Deze mensen zouden gebaat zijn bij een...

Is leefstijlgeneeskunde beter?

mei 16, 2019

Ruim 30 geneeskundigen, hoogleraren en economen pleiten voor een radicale verandering in de gezondheidszorg om de diabetesepidemie te keren. Ze ondertekenden een brief die gepubliceerd werd in de NRC, waarin ze beschrijven hoe het breed implementeren van...

Clip: Koolhydraatarm dieet niet nodig voor diabetes type 2

mei 14, 2019

In de gezondheidszorg lijkt men ervan overtuigd dat koolhydraatarm ook wel bekend als lowcarb noodzakelijk is bij de bestrijding van diabetes type 2 Een clip is een kort item over een onderzoek of een curiositeit. Het is geen uitputtende verhandeling over het...

Dit onderwerp komt aan bod in de volgende opleidingen:

Recente artikelen (kennisbank) uit overige categorieën:

Wat weten we over lange COVID?

nov 2, 2020

Besmet worden door het SARS-CoV-2 virus heeft verschillende uitwerkingen op verschillende mensen. Zo'n 40 procent is asymptomatisch en dan heb je oplopend van milde, middelmatige, ernstige klachten tot zeer ernstige klachten. Die laatste twee hebben tot nu toe de...

De anatomie van complotdenken

apr 18, 2020

Het aantal complottheorieën is niet meer bij te houden. Of er meer complotdenkers zijn of dat de verschillende mediakanalen de verspreiding ervan accelereren is onduidelijk, omdat harde data ontbreken. De coronapandemie doet zelf een flinke duit in de zak en hoewel we...

Stop met het nastreven van eigenwaarde

nov 11, 2019

Het onderwerp eigenwaarde heeft veel psychologen beziggehouden en mag zich tot één van de meest omvangrijke dossiers in de psychologie rekenen. Het wordt ook wel zelfwaarde, zelfliefde, zelfwaardering en eigendunk genoemd en het is veel beschreven als de emotionele...

Redactionele noot

Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, worden opgeslagen of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

We vernemen graag feedback over onze artikelen, omdat we verantwoording afleggen voor claims belangrijk vinden. Een clip is een korte post over actualiteit, een uitgelicht onderzoek of een curiositeit. Het is geen uitputtende verhandeling over het onderwerp, maar is bedoeld om een punt te maken door het in de context te plaatsen. We vernemen graag feedback over onze artikelen, omdat we verantwoording afleggen voor claims belangrijk vinden.

Wil je kennis uitwisselen over vitaliteit, fitness en leefstijl met andere (aspirant)professionals, bezoek dan het community platform van Chivo. Reageren op het artikel kan ook op de community, direct onder de desbetreffende verkorte post.

Geraadpleegde bron(nen)

Choi AL (2012), Sun G, Zhang Y, Grandjean P. Developmental fluoride neurotoxicity: a systematic review and meta-analysis. Environ Health Perspect. 2012 Oct;120(10):1362-8.
Broadbent JM (2014), Thomson WM, Ramrakha S, e.a. Community Water Fluoridation and Intelligence: Prospective Study in New Zealand. Am J Public Health. 2014 May 15.
Yeung CA (2008). A systematic review of the efficacy and safety of fluoridation. Evid Based Dent. 2008;9(2):39-43