Lowcarb vermindert geen insulineresistentie, gewichtsverlies doet dat

Het is steeds gangbaarder om lowcarb diëten voor te schrijven bij insulineresistentie, omdat de insulinegevoeligheid toe lijkt te nemen zonder dat er sprake is van gewichtsverlies. Hoewel de bloedglucoseniveaus verbeteren, is er van een verminderde insulineresistentie geen sprake. Het is schijnresultaat.

De verwarring ontstaat door de inzet van de HOMA meetmethodiek, die ontwikkeld is om het functioneren van de beta-cellen te meten. Het meet de insuline afgifte en niet zozeer de -resistentie. De HOMA-IR (insulineresistentie) variant, suggereert dat deze versie insulineresistentie wel kan meten, maar dat is niet het geval. Het betekent alleen maar dat de schattingsmethoden geavanceerder zijn, niet dat er beter gemeten wordt. Men legt de insuline-afgifte vast en redeneert dat als er minder insuline aangemaakt wordt, dat de resistentie afneemt. Dit is niet altijd het geval en zeker niet bij lowcarb diëten.

Met de populaire HOMA-IR methode wordt geen insulineresistentie gemeten, het wordt geschat

In een lowcarb situatie is er minder insuline nodig, omdat de spieren veel glucosegevoeliger zijn. De spieren zitten minder vol en het is relatief gemakkelijk voor glucose om de spiercellen te betreden. Het betekent concreet dat er minder insuline nodig is om de glucose uit de bloedbaan op te nemen. Dat maakt echter niet dat de lever en de vetcellen minder insulineresistent zijn en dat is wel waar het om draait. Juist deze resistentie is het probleem en dat kan alleen gekeerd worden met gewichtsverlies door ontvetting.

Een verhoogde glucosegevoeligheid van de spieren kan bestaan naast insulineresistentie van de lever en de vetcellen

Het idee dat lowcarb leidt tot minder insulineresistentie, geheel losstaand van gewichtsverlies, is incorrect. Dit beeld ontstaat omdat veel onderzoekers gebruik maken van de HOMA-IR in plaats van de veel omslachtigere gouden standaard, de euglycemic hyperinsulinemische klem. Naar schatting wordt de HOMA-IR zo’n 20 keer vaker gebruikt / misbruikt om insulineresistentie te schatten dan dat het ingezet wordt om de functionaliteit van beta-cellen te testen (Wallace TM 2004). Hierdoor wordt de literatuur overspoeld met onderzoeken die zogenaamd uitwijzen dat lowcarb sneller tot insulinegevoeligheid leidt. Als er daadwerkelijk een euglycemic hyperinsulinemische klem wordt gehanteerd dan blijkt lowcarb, de insulineresistentie niet beter te keren, dan lowfat (Bradley U 2009). Het draait dus om gewichtsverlies en hoe je het bereikt is secundair.

Lowcarb leidt niet tot verminderde insulineresistentie, dat kan alleen met gewichtsverlies door ontvetting

Conclusie
Insulineresistentie neemt af bij gewichtsverlies, maar lowcarb experimenten lijken dat te betwisten, omdat de glucosegevoeligheid toeneemt. Dit is niet hetzelfde en omdat de populaire HOMA-IR methode nooit is ontwikkeld voor lowcarb situaties, leidt dit tot verkeerde interpretaties van de uitslagen. De insulinegevoeligheid neemt uiteindelijk wel toe, maar vanwege gewichtsverlies en niet door het terugschroeven van de koolhydraten. Er is geen magie, er is alleen illusie.

Meer artikelen uit deze categorie 'Klinische leefstijl':

Dit onderwerp wordt behandeld in de opleidingen:

Recente artikelen (Kennisbank) uit overige categorieën:

Redactionele noot

Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, worden opgeslagen of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

We vernemen graag feedback over onze artikelen, omdat we verantwoording afleggen voor claims belangrijk vinden. Dit artikel is een korte post over actualiteit, een uitgelicht onderzoek of een curiositeit. Het is geen uitputtende verhandeling over het onderwerp, maar het is bedoeld om een punt te maken door het in de context te plaatsen. 

Wil je kennis uitwisselen over vitaliteit, fitness en leefstijl met andere (aspirant)professionals, bezoek dan onze connect community. Reageren op het artikel kan ook op de community, maar dan in de café's waar je lid van kunt worden.

Geraadpleegde bron(nen)

• Bradley U (2009), Spence M, Courtney CH, McKinley MC, e.a. Low-fat versus low-carbohydrate weight reduction diets: effects on weight loss, insulin resistance, and cardiovascular risk: a randomized control trial. Diabetes. 2009 Dec;58(12):2741-8
• Wallace TM (2004), Levy JC, Matthews DR. Use and abuse of HOMA modeling. Diabetes Care. 2004 Jun;27(6):1487-95. Review.