De overhead squat als screen, een anatomische analyse

De overhead squat is een populaire screen om de beweegkwaliteit van cliënten te toetsen. Wij hebben hem ooit geëvalueerd en vervolgens terzijde geschoven. Recent werd ons gevraagd wat de overwegingen waren en dat vormde de aanleiding voor deze post. Op de (cover)foto zie je een perfecte overhead squat, waarbij de atleet parallel zit (heup-knie) en de armen overtuigend langs de oren gehouden kunnen worden. Dat komt niet omdat de atleet perfect mobiel en stabiel is, maar gewoon beschikt over een kort femur en ondiepe heupkommen die verregaande heupflexie mogelijk maken. Kun je dit niet, maar wil je het toch, dan zul je waarschijnlijk nieuwe ouders moeten vinden.

Een perfecte uitvoering van de overhead squat is vaak een kwestie van het hebben van een juiste bouw en het is nog maar de vraag of men iets daadwerkelijk screent met deze complexe test

De gemiddelde client daarentegen heeft vaak een disproportioneel lang femur (bovenbeen) en / of romplengte. In beide gevallen zal het overgrote deel van de massa juist buiten het steunvlak vallen. Er zijn doorgaans twee manieren van compenseren en de eerste is meer enkelflexie en 5 centimeter extra winst is best veel, maar zelden voldoende om de massa boven het steunvlak te krijgen. De andere compensatie is het bovenlichaam naar voren brengen, waardoor de heupflexie toeneemt. Dit leidt vaak tot kyfose (bolling) van de onderrug, verhoogde kyfose van de thoracale wervelkolom en daardoor verminderde schoudermobiliteit. Het wel of niet de armen langs de oren krijgen wordt dus niet bepaald door de thoracale of schoudermobiliteit, maar door de beenlengte. Daar kun je niet zoveel mee.

Een disproportioneel lang femur of romplengte zorgt ervoor dat men het zwaartepunt niet boven het steunvlak kan houden en dat kan zomaar leiden tot het idee dat de schouders minder mobiel zijn

Als zoveel aanwijzingen van de screen vooral anatomische ongeschiktheid tonen, is het de vraag waarom je iets zou willen screenen wat je toch niet kunt modificeren. Je kunt dan net zo goed de lichaamstlengte of de kleur van de ogen screenen. Je kunt dus heel weinig met de aanwijzingen, maar voorspelt het dan nog iets? Ook niet echt, aangezien de overhead squat zo’n onnatuurlijke beweging is, dat je hem eigenlijk nooit doet, behalve in de gym. De overhead squat als screen voorspelt vooral of je de overhead squat kunt doen. As het niet lukt, dan wil het nog steeds niet zeggen dat je beperkt ben in je schoudermobiliteit of dat je niet parallel kunt squatten. En met een gewicht in je handen kun je nog mogelijk nog steeds perfect een overhead squat doen, ook al zegt de screen van niet.

De uitvoering van de overhead squat als screen, die voorspelt weinig, zelfs niet of je een belaste overhead squat kunt maken

Conclusie
De overhead squat screen is in veel gevallen weinig behulpzaam, tijdrovend en vaak frustrerend voor trainer én client. Dat komt omdat men vaak slecht scoort op de screen vanwege niet-modificeerbare factoren zoals anatomie. Dat zegt echter niets over mobiliteit en stabiliteit. Screen daarom de squatkwaliteit en de TWK/schoudermobiliteit los van elkaar en je zult zien dat ondanks dat het twee screens zijn, je alsnog tijd bespaart, omdat ze gemakkelijker uit te voeren zijn. Daarnaast zijn de resultaten veel praktischer toepasbaar.

Meer relevante artikelen uit deze categorie 'Bewegen'

Dit onderwerp wordt behandeld in de volgende opleidingen:

Recente artikelen (kennisbank) uit overige categorieën:

Redactionele noot

Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, worden opgeslagen of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

We vernemen graag feedback over onze artikelen, omdat we verantwoording afleggen voor claims belangrijk vinden. Dit artikel is een korte post over actualiteit, een uitgelicht onderzoek of een curiositeit. Het is geen uitputtende verhandeling over het onderwerp, maar het is bedoeld om een punt te maken door het in de context te plaatsen. 

Wil je kennis uitwisselen over vitaliteit, fitness en leefstijl met andere (aspirant)professionals, bezoek dan onze connect community. Reageren op het artikel kan ook op de community, maar dan in de café's waar je lid van kunt worden.

Geraadpleegde bron(nen)

• Sahrmann S (2001) Diagnosis and Treatment of Movement Impairment Syndromes. ISBN-13: 978-1455734764